Verbonden partijen | Begroting 2019

Inleiding

Inleiding

Een verbonden partij is een instelling buiten de eigen organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Verbonden partijen zijn in elk geval alle gemeenschappelijke regelingen waaraan de gemeente deelneemt en alle NV’s en BV’s waarvan ze aandeelhouder is (exclusief een aantal kleinere NV/BV's, opgericht bij de verkoop van de Essent-aandelen). Een verbonden partij is een van de drie vormen voor de Gemeente Breda om haar taken uit te (laten) voeren: eigen activiteiten, een commerciële partij of door een verbonden partij.

Verbonden partijen leveren soms bestuurlijk complexe verhoudingen op, omdat de gemeente bestuurder en klant is. Bovendien doen meestal meerdere partijen mee aan de verbonden partij. De Gemeente Breda is dan niet de enige bestuurder en niet de enige klant. Zij moet haar bestuurlijke doelen en wensen afstemmen met die van de andere deelnemers. Dit kan de aansturing complex maken.

Voordelen van verbonden partijen zijn de grotere schaal en de regionale aanpak van een regionaal onderwerp. In overeenstemming met de aanpassingen op het Besluit Begroting en Verantwoording wordt vanaf de Begroting 2017 de informatie over een verbonden partij opgenomen bij het programma waartoe de verbonden partij bijdraagt aan de realisatie van het betreffende programma. In deze paragraaf wordt alleen nog een totaaloverzicht van de partijen opgenomen met een verwijzing naar het programma.

Visie en beleid

Naar aanleiding van het rapport van de Rekenkamer over de verbonden partijen is -in regionaal verband- nagedacht over sturing en beheersing. Dit leidde tot de nota Verbonden Partijen. Sinds de vaststelling in 2015 zijn een groot aantal onderdelen hiervan geïmplementeerd. Zo worden de financiële en beleidsinhoudelijke richtlijnen afzonderlijk vastgesteld, zijn kaderbrieven geïntroduceerd en worden de zienswijzen op de ontwerpbegroting in een vergadering behandeld. Het blijkt nog niet haalbaar om in deze begroting regionaal afgestemde richtlijnen op te nemen. Deze zullen in november 2018 afzonderlijk worden aangeboden.

In 2019 willen we een van de laatste onderdelen van de nota Verbonden Partijen gaan implementeren, risicosturing. Via een risicobeoordeling bepalen we de meest risicovolle partij(en), vanuit de gedachte dat deze ook de meeste aandacht moeten krijgen. Dit wordt regionaal opgepakt worden, waarbij de gemeente Breda de trekker is.

Al in 2018 zullen twee pilots uitgevoerd worden, samen de gemeenschappelijke regelingen. Er zal gestart worden met een zogenaamde QuickScan, mogelijk gevolgd door een uitgebreidere scan. Vanzelfsprekend hangt dit af van de score op QuickScan. De eerste resultaten worden opgenomen in de begroting 2020. Op die manier kan de raad kennis maken met dit instrument.

Vanaf de begroting 2022 willen deze scans leidend laten zijn voor het bepalen van de toezichtregimes. Vanuit die gedachte werken we toe naar een vorm van horizontaal toezicht. Met als centrale waarden onderling vertrouwen, zakelijkheid en openheid op ambtelijke en bestuurlijk niveau. Zo ontstaat een meer doeltreffende en doelmatige benadering van de verbonden partijen.

De verbonden partijen

Totaalbeeld verbonden partijen

Naam verbonden partij	Soort verbonden partij	Verbonden aan programma	Bijdrage aan Breda	Bijdrage van Breda
Neovita BV	Vennootschappen en coöperaties	1. Vitaal en Sociaal Breda
Stichting Werk aan de wijk	Stichtingen en verenigingen	1. Vitaal en Sociaal Breda
GR GGD West-Brabant	Gemeenschappelijke regeling	1. Vitaal en Sociaal Breda		4.245
GR Regionale Ambulancevoorziening (RAV) Brabant Midden-West-Noord	Gemeenschappelijke regeling	1. Vitaal en Sociaal Breda
GR programma Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten	Gemeenschappelijke regeling	1. Vitaal en Sociaal Breda		706
NV Bredase Investeringsmaatschappij (NV BrIM)	Vennootschappen en coöperaties	2. Ondernemend Breda
NV Werkgelegenheidsinstituut West-Brabant	Vennootschappen en coöperaties	2. Ondernemend Breda
Chassétheater beheer NV	Vennootschappen en coöperaties	2. Ondernemend Breda
NV Stadsherstel Breda	Vennootschappen en coöperaties	2. Ondernemend Breda
GR Nazorg Gesloten Stortplaatsen Bavel-Dorst en GR Nazorg Gesloten Stortplaatsen Bavel-Dorst en Zevenbergen	Gemeenschappelijke regeling	3. Duurzaam wonen in Breda		264
GR Regio West Brabant	Gemeenschappelijke regeling	4. Basis op orde in Breda		4.810
GR Veiligheidsregio Midden- en West Brabant	Gemeenschappelijke regeling	4. Basis op orde in Breda		11.501
Belgisch Nederlands Grensoverleg	Overige verbonden partijen	4. Basis op orde in Breda		3
GR Omgevingsdienst Midden- en West Brabant	Gemeenschappelijke regeling	4. Basis op orde in Breda		2.071
Veiligheidshuis Breda	Overige verbonden partijen	4. Basis op orde in Breda		132
Enexis Holding NV (=6 overige NV`s/BV`s) (belang 0,016 %)	Vennootschappen en coöperaties	5. Organisatie en financiën in Breda	18
Brabant Water NV	Vennootschappen en coöperaties	5. Organisatie en financiën in Breda
NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG Bank)	Vennootschappen en coöperaties	5. Organisatie en financiën in Breda	422
GR Belastingsamenwerking West Brabant	Gemeenschappelijke regeling	5. Organisatie en financiën in Breda		1.096

GR GGD West-Brabant
	1. Vitaal en Sociaal Breda		1.6 Leven
			URL:	(GGDWB)
Verantwoordelijk bestuurder		Miriam Haagh	Bestuurlijk vervanger		Marianne de Bie
Belang Breda in verbonden partij in %			Soort verbonden partij		Gemeenschappelijke regeling

Bijdrage verbonden partij aan programma

De GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) geeft uitvoering aan de wet Publieke Gezondheid. In de regio West-Brabant doet zij dit in opdracht van de binnen de regio vallende gemeenten. Het beleid van de GGD richt zich op het bewaken, beschermen en bevorderen van de gezondheid van alle inwoners in West-Brabant, in het bijzonder die van de meest kwetsbaren. Samenwerking staat daarbij centraal. De GGD wil haar kennis actief verbinden aan partijen in het sociaal- en veiligheidsdomein en het openbaar bestuur. In de beleidsbegroting zien wij onze speerpunten op het gebied van gezondheidsbeleid terug. Inwoners die het moeilijk hebben krijgen in samenwerking met ketenpartners de aandacht die zij nodig hebben. De GGD sluit goed aan op de Bredase aanpak binnen het sociaal domein; waar nodig maakt de GGD deel uit van de diverse thematafels in het kader van ‘Breda Doet’.

Aandacht voor kwetsbare groepen blijkt uit het bieden van ontwikkelingskansen voor mensen met achterstand (inzet op laaggeletterdheid), focus op kwetsbare ouderen (met vereenzamings- en psychische problemen) en verwarde mensen in de wijk in samenwerking met ketenpartners binnen de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ).. Voor asielzoekers en statushouders levert de GGD ondersteuning op maat, bijvoorbeeld op het gebied van de JGZ en infectieziektebestrijding. Dak- en thuislozen krijgen waar nodig sociaal medische zorg en de GGD coördineert in overleg met de gemeenten een specifieke aanpak gericht op het uitstappen van prostituees.

Rond de ‘online maatschappij’ benut de GGD technologische en sociale innovatie om gezondheid en zelfredzaamheid te bevorderen. De GGD maakt al gebruik van diverse eHealth toepassingen en wil meer inzicht in haar eigen behoeften en die van haar cliënten op dit terrein. Doel is te komen tot een middellange termijn strategie. Ontwikkelingen gaan razendsnel: cliënten hebben toegang tot eigen medische dossiers, online gezondheidsapps, zelfmetingen online, etc. Toepassingen op maat blijven echter gewenst, aangezien 1 op de 10 West-Brabanders laaggeletterd is. Binnen de JOGG aanpak (Jongeren Op Gezond Gewicht) is de GGD een belangrijke partner. De bedoeling van deze aanpak is om een gezonde leefstijl onder kinderen en jongeren te stimuleren. Dit gebeurt in samenwerking met diverse andere partners.

Bijzondere ontwikkelingen bij de verbonden partij

De GGD brengt in beeld met welke maatschappelijke- en beleidsontwikkelingen zij te maken heeft en waar in haar aanpak hoofdaccenten gelegd moeten worden. Aandacht voor kwetsbare kinderen en gezinnen blijkt uit het nieuwe integrale basispakket Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Onder andere jeugdige vluchtelingen krijgen hierin aandacht en er zullen meer kwetsbare kinderen in beeld zijn die doorverwezen worden naar de juiste zorg. M@ZL (ter voorkoming van voortijdig schoolverlaten) wordt geïntensiveerd en toegewerkt wordt naar een verdubbeling van het aantal ouders dat gebruik maakt van ‘Mijn Kind in Beeld’. Gemeenten adviseren rond ruimtelijke ordening is een basistaak vanuit medische milieukunde; sinds 2017 speelt de GGD in op de nieuwe Omgevingswet die een meer integrale aanpak beoogt tussen fysiek, ruimtelijk en sociaal, inclusief gezondheid en met een sterke link naar wijkgericht werken. De GGD trekt hierin op met gemeenten vanuit Positieve gezondheid: mensen voelen zich gezond wanneer zij zich veerkrachtig kunnen aanpassen aan uitdagingen in hun leven en leefomgeving. 2019 is het tweede jaar van de beleidsintensivering op het gebied van Infectieziektebestrijding.

De belangrijkste risico`s bij de verbonden partij

Belangrijkste risico's voor de GGD zijn bedrijfsvoeringrisico's en hangen samen met het risico van vermindering van basis- of plustaken, maatwerk en overige gemeentelijke bijdragen. Als deze bijdragen dalen, is het risico dat de organisatie daar niet meteen op kan worden aangepast. Daarnaast is het risico dat de vaste kosten niet kunnen dalen met dezelfde omvang als de daling van de opbrengsten. De GGD probeert dit risico te beheersen door meer flexibiliteit te creëren in de inzet van de medewerkers.

Financiële informatie: (bedragen x € 1.000)

	2017	2018	2019
Financiële bijdrage	3.754	3.974	4.245
Eigen vermogen	5.619	4.675	4.162
Vreemd vermogen	12.261	10.389	10.553
Resultaat voor bestemming	489
Weerstandsvermogen	1.704	1.780	1.647
Netto schuldquote in %	11	20	22
Solvabiliteit in %	32	31	28

GR Regionale Ambulancevoorziening (RAV) Brabant Midden-West-Noord
	1. Vitaal en Sociaal Breda		1.6 Leven
			URL:	(RAV)
Verantwoordelijk bestuurder		Miriam Haagh	Bestuurlijk vervanger		Marianne de Bie
Belang Breda in verbonden partij in %			Soort verbonden partij		Gemeenschappelijke regeling

Bijdrage verbonden partij aan programma

Met de Regionale Ambulancevoorziening (RAV) weten de inwoners van Breda zich verzekerd van een toereikende ambulancezorg. Dit betekent hulpverlening op de plaats van een ongeval en vervolgens een goed en snel vervoer naar het ziekenhuis binnen de verplichte aanrijtijden. Hierover zijn door de RAV met de zorgverzekeraar(s) prestatieafspraken gemaakt. Het gaat om een voorziening die op lokaal niveau slechts tegen aanzienlijk hogere kosten doelmatig te organiseren is.

Bijzondere ontwikkelingen bij de verbonden partij

De RAV treft voorbereidingen om adequaat in te kunnen spelen op de landelijke ontwikkeling dat per 1 januari 2020 landelijk tien meldkamerlocaties verwezenlijkt moeten zijn. Het proces in het bedieningsgebied van de RAV is op gang gebracht. Door de uiteindelijke samenvoeging van de meldkamers Midden- en West-Brabant en Zeeland ontstaat betere afstemming en eenduidigheid in de meldkamerprocessen. Recent heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) besloten om de Tijdelijke wet Ambulancezorg (Twaz) met twee jaar te verlengen. Dit betekent dat de RAV haar huidige vergunning voor ambulancezorg tot 1 januari 2020 behoudt (dit was tot 1 januari 2018). Met de invoering van de Twaz enige jaren geleden is ambulancezorg geen publieke taak meer. Hiermee is voor de gemeenten feitelijk de wettelijke grondslag voor de instandhouding van de gemeenschappelijke regeling RAV vervallen. Het Dagelijks Bestuur van de RAV heeft een onderzoek naar een alternatieve rechtsvorm laten uitvoeren. Ook mogelijke rechtspositionele gevolgen voor de medewerkers van de RAV zijn hierin meegenomen. Bestuurlijke besluitvorming in het Algemeen Bestuur naar aanleiding van het onderzoek is voorlopig uitgesteld: dit vanwege de verlenging van de Twaz en de lopende ontwikkelingen inzake de landelijke meldkamerstructuur.

De belangrijkste risico`s bij de verbonden partij

Belangrijkste risico betreft de (onzekere) toekomst van de ambulancezorg. In 2015 is door VWS op ambtelijk en bestuurlijk niveau overlegd over de haalbaarheid en wenselijkheid van een aantal toekomstscenario's voor de organisatie van de ambulancezorg. Uiteindelijk zijn twee scenario's bepaald, die nader worden onderzocht. Het eerste scenario beschrijft de vergunningverlening door de minister van VWS. Op grond van Europeesrechtelijke regels, is deze wijze van vergunningverlening mogelijk door middel van een aanbesteding. Het tweede scenario gaat uit van het verlenen van de vergunningen door de zorgverzekeraars. Mocht in dit geval een opvolgende partij niet alle ambulances, gebouwen en ander materieel willen overnemen, dan kunnen de reserves van de RAV deze desintegratiekosten dekken. Eventueel niet overgenomen gebouwen kunnen voor sanering worden aangemeld bij het College Sanering Ziekenhuisvoorzieningen. Het risico wordt ingeschat op maximaal € 3,8 miljoen. Vanwege de verlenging van de Twaz, waarmee ook de vergunningverlening aan de RAV, tot 1-1-2020 speelt dit risico nog niet op de korte termijn.

Financiële informatie: (bedragen x € 1.000)

	2017	2018	2019
Financiële bijdrage
Eigen vermogen	12.569	13.036	12.925
Vreemd vermogen	24.963	21.593	30.593
Resultaat voor bestemming	-163	-27	-111
Weerstandsvermogen	12.480	13.036	12.925
Netto schuldquote in %	12	19	18
Solvabiliteit in %	32	36	30

GR programma Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten
	1. Vitaal en Sociaal Breda		1.1 Opgroeien
			URL:
Verantwoordelijk bestuurder		Marianne de Bie	Bestuurlijk vervanger	Miriam Haagh
Belang Breda in verbonden partij in %			Soort verbonden partij	Gemeenschappelijke regeling

Bijdrage verbonden partij aan programma

De gemeenschappelijke regeling Programma Schoolverzuim en Voortijdig Schoolverlaten is beter bekend onder de naam Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant (RBL). Vanaf 1 augustus 2012 droegen alle 18 deelnemende gemeenten hun administratie over aan het RBL West-Brabant. Voor zes gemeenten voert het RBL sindsdien ook de uitvoerende taken uit, het gaat om het dagelijks werk van leerplichtambtenaren en RMC trajectbegeleiders. Dit wordt uitgevoerd onder de eerder genoemde gemeenschappelijke regeling en voor 2015 3 gemeenten die aansloten met een Dienstverleningsovereenkomst.
Zowel de samenwerking op administratief vlak als de samenwerking in de uitvoering levert voordelen op. Bij het voorkomen en terugdringen van schoolverzuim en schooluitval. Leerlingen en studenten gaan immers lang niet altijd naar een school of onderwijsinstelling in hun woongemeente. Als verzuim- en uitvalproblematiek de gemeentegrenzen overschrijdt, is het verstandig ook de oplossing ervan over gemeentegrenzen heen te organiseren.
Eén regionale leerlingenadministratie, met dagelijkse koppelingen naar Gemeentelijke Basisadministraties (GBA’s) en Dienst uitvoering Onderwijs (DUO) (het onderdeel van het ministerie van OCW dat verzuimmeldingen en school in- en uitschrijvingen registreert), zorgt ervoor dat de kans minimaal wordt dat jongeren die verhuizen binnen de regio of naar school gaan in een andere gemeente dan hun woongemeente uit zicht raken.

Bijzondere ontwikkelingen bij de verbonden partij

• We intensiveren de samenwerking tussen het Regionaal Bureau Leerplicht (de zogenaamde Trajectbegeleiders) en enkele VMBO-scholen door middel van deelname aan exitgesprekken van schoolverlaters naar andere opleidingen of werk. Doel is om de leerling intensiever te begeleiden naar een passende plaats.

• We intensiveren de methoden om voortijdig schoolverlaters met een grote afstand tot de arbeidsmarkt beter te bereiken. We stellen een VSV-trajectbegeleider aan die de samenwerking met partners op het gebied van arbeidstoeleiding verder uitbouwt en versterkt.

• De scholen en onze RMC-trajectbegeleiders voeren eerder en vaker gesprekken met verzuimende jongeren.
Middelen hiervoor worden ook uit de regionale VSV convenantmiddelen beschikbaar gesteld.

• We gaan aan de slag met nieuwe methoden om voortijdig schoolverlaters met een grote afstand tot de arbeidsmarkt beter te bereiken. De samenwerking met partners op het gebied van arbeidstoeleiding wordt een gezamenlijke aanpak.

• We zetten het gebruik van Social Media en de vernieuwde website actief in.

• Er is een Stedelijk Steunpunt Voortijdig School Verlaten in ontwikkeling met de bedoeling dit in 2017 verder in Breda in te voeren. Doel is om stedelijke partners meer met elkaar te laten samenwerken en het voortijdig school verlaten verdere terug te dringen.

• De regionale samenwerking met de Samenwerkingsverbanden Voortgezet onderwijs (RSV’s) met betrekking tot thuiszitters wordt aangescherpt. De RSV’s zijn samen met de scholen verantwoordelijk voor het realiseren van Passend Onderwijs.

De belangrijkste risico`s bij de verbonden partij

Uittreding van één of meerdere van de aangesloten gemeenten kan leiden tot een hogere financiële bijdrage van de overige gemeenten.

Financiële informatie: (bedragen x € 1.000)

	2017	2018	2019
Financiële bijdrage	649	685	706
Eigen vermogen
Vreemd vermogen	1.400	1.400	1.400
Resultaat voor bestemming
Weerstandsvermogen
Netto schuldquote in %
Solvabiliteit in %

NV Bredase Investeringsmaatschappij (NV BrIM)
	2. Ondernemend Breda		2.1 Stimuleren economische ontwikkeling
			URL:	(BrIM)
Verantwoordelijk bestuurder		Greetje Bos	Bestuurlijk vervanger
Belang Breda in verbonden partij in %		100,00	Soort verbonden partij		Vennootschappen en coöperaties

NV Werkgelegenheidsinstituut West-Brabant
	2. Ondernemend Breda		2.1 Stimuleren economische ontwikkeling
			URL:	(Rewin)
Verantwoordelijk bestuurder		Boaz Adank	Bestuurlijk vervanger
Belang Breda in verbonden partij in %		10,30	Soort verbonden partij		Vennootschappen en coöperaties

Enexis Holding NV (=6 overige NV`s/BV`s) (belang 0,016 %)
	5. Organisatie en financiën in Breda		5.2 Solide financiën
			URL:	Enexis
Verantwoordelijk bestuurder		Greetje Bos	Bestuurlijk vervanger
Belang Breda in verbonden partij in %		,01	Soort verbonden partij		Vennootschappen en coöperaties

Brabant Water NV
	5. Organisatie en financiën in Breda		5.2 Solide financiën
			URL:	(Brabantwater)
Verantwoordelijk bestuurder		Paul de Beer	Bestuurlijk vervanger
Belang Breda in verbonden partij in %		8,60	Soort verbonden partij		Vennootschappen en coöperaties

	2017	2018	2019
Financiële bijdrage
Eigen vermogen	609.107	609.107	609.107
Vreemd vermogen	428.726	438.726	438.726
Resultaat voor bestemming	31.167	31.167	31.167
Weerstandsvermogen	609.107	609.107	609.107
Netto schuldquote in %
Solvabiliteit in %	58	58	58