begroting 2019

Ondernemend Breda

Grote projecten in de stad

De thema`s

Producten per thema

Nr.

Thema

product

2.2

Grote projecten in de stad

Via Breda

Gasthuisvelden

Corbion

Amphia

Thema  2.2:

Grote projecten in de stad

Wat willen we bereiken

Een groot deel van de centrumlocaties in Breda ligt aan de Mark (Gasthuisvelden/Markendaalseweg, Havenkwartier, voormalig CSM-terrein). Veel stromen uit België komen samen in het centrum en gaan verder als één stroom naar het Volkerak. Het water verbindt het centrum, de wijken en het landelijk gebied, zeker ook bij de actuele uitdagingen rond energie en klimaat. De grote hoeveelheid beschikbare locaties biedt bovenlokale uitdagingen en kansen. Dat is ook belangrijk voor de regio, de provincie en Nederland. Breda sloot daarom een samenwerkingsovereenkomst met de Provincie Noord-Brabant., Deze richt zich op de thema’s economie, energie, klimaat, mobiliteit en sociale innovatie. Landelijk is de casuïstiek van Breda aangereikt voor het programma stedelijke transformatie.

Wat gaan we er voor doen

Programma Via Breda: Stationskwartier, Havenkwartier, Corbion en Zoete Delta

Programma Via Breda, uitgebreid met Corbion-terrein en Zoete Delta
Via Breda transformeert de Spoorzone tot een nieuw modern stadsdeel, dat zich onderscheidt van de historische binnenstad en het internationale karakter van Breda versterkt. De dynamo voor gebiedsontwikkeling, het station, gevolgd door een tweede icoon, het Gerechtsgebouw, zijn opgeleverd. De gebiedsontwikkeling zelf is nog maar net begonnen. Accenten zijn:
-   verder ontwikkelen van het Stationskwartier aan noord- en zuidkant van het spoor,
-   realiseren van 3 Hoefijzers Noord,
-   uitwerken in deelplannen van het onlangs vastgestelde Gebiedsperspectief Havenkwartier en
-   relatie leggen met Corbion, het voormalig CSM-terrein. Vooral voor de systemen infrastructuur en het groenblauwe raamwerk (Zoete Delta) moeten we Havenkwartier en Corbion-terrein in samenhang onderzoeken.

Binnen Via Breda onderscheiden we 3 grote projecten: Stationskwartier, Havenkwartier en Corbion-Zoete Delta. Daarin zitten meerdere deelprojecten, vaak in samenwerking met externe partijen.
Programmasturing is van groot belang, met als concrete aandachtsvelden:
-   stimuleren van samenwerking, voortgang van deellocaties en goede communicatie
-   onderzoeken en stimuleren van onderscheidende kwaliteit rond programma (combinatie wonen-werken en wonen-cultuur) en inhoud (uitwerking rivierlandschap)
-   samenhangende elementen in de openbare ruimte, zoals Stationslaan, Spoorlandschap en het water
-   onderzoeken van project overstijgende systeemveranderingen : energietransitie, klimaatadaptatie, innovatie van mobiliteit en parkeerstrategie
-   onderzoeken van milieuaspecten die belemmerend zijn voor transformatie
-   uitwerken van de complexe financial engineering en de nodige publiek-publieke (provincie, regio, waterschap) en publiek-private samenwerkingen.

Stationskwartier
In dit NSP-gebied (Nieuw Sleutel Project) om het station streven we naar een extra hoog kwaliteitsniveau, met financiële inzet van Rijk en Provincie. Dat geldt voor de openbare ruimte en de ontwikkeling van vastgoed. Rijks- en Spoorbouwmeester zien hier op toe, samen met een gemeentelijk kwaliteitsteam.
Concreet zetten we in 2019 belangrijke stappen in de verdere realisatie van het gebied:
-   aanpassing bestemmingsplannen voor de opstart bouw 5Tracks en Thes, 2 ambitieuze bouwprojecten aan weerszijden van het station
-   borging projecten die zijn opgeleverd in de gemeentelijke organisatie, vooral hoogwaardig beheer van de buitenruimte en enkele optimalisaties in en om het station
-   inrichtingsplan Menno van Coehornstraat in de Spoorbuurt.

Havenkwartier
Het Havenkwartier heeft grote toegevoegde waarde voor Via Breda en biedt een totaal ander vestigingsmilieu dan het Stationskwartier, door de aanwezigheid van de Mark en Belcrumhaven, integratie van industrieel erfgoed en behoud van het urbane karakter. Het huidig industriegebied verandert in een nieuwe stadswijk met gemengde functies als wonen, werken, cultuur en watergebonden leisure.
Het Gebiedsperspectief Havenkwartier is in maart 2018 vastgesteld. De zogenaamde Strip aan de Speelhuislaan is de eerste fase van uitwerking. Er lopen meerdere haalbaarheidsonderzoeken, die in 2019 een concreet vervolg krijgen:
-   anterieure overeenkomst met Amvest voor 350 woningen in het gebied Backer & Rueb, behoud van erfgoed met commerciële functies en aanleg van een promenade langs de Belcrumhaven
-   plan voor woningbouw met het Consortium Spoorzone Breda in het gebied Klavers Jansen, afgestemd op doorontwikkeling van de culturele hub in gemeentelijk vastgoed (samen met creatieve ondernemers, Podium Bloos en Nieuwe Veste)
-   inrichtingsplan openbare ruimte voor de Strip aan de Speelhuislaan met lanen, promenades, water, plekken voor spelen, verblijven en parkeren, als uitwerking van het casco in het Gebiedsperspectief
-   voortzetting tijdelijk gebruik op het Haveneiland met STEK, Belcrum Beach, Pier 15.

Corbion-Zoete Delta
Een belangrijke schakel tussen Havenkwartier en Corbion wordt het binnenstedelijk waterlandschap van de Mark, ofwel Zoete Delta. Dit gaat een grote bijdrage leveren aan het unieke karakter van Via Breda, dat zich als groen- en waterrijk stedelijk milieu onderscheidt van andere stationsomgevingen, waar transformatie en verdichting plaatsvindt. Dit waterlandschap is belangrijk voor de woonfunctie Havenkwartier (gezonde leefomgeving en fraai uitzicht) en de nieuwe identiteit van een woon-werkgebied op het Corbion-terrein. Concrete projecten in 2019:
-   scenariostudie in meervoudige studieopdracht rond de inrichtingsmogelijkheden van het rivierlandschap De Zoete Delta, als essentieel onderdeel van het casco voor de ontwikkeling van een toekomstig woon- werklandschap aan weerszijden, in samenwerking met de Provincie Noord-Brabant
-   verdere uitwerking van de conclusies uit de verkenning milieutechnische opgaven, verbonden aan toekomstige ontwikkeling van dit gebied (in relatie tot bestaande bedrijvigheid en infrastructuur)
-   onderzoek naar bijdragen van dit terrein aan gewenste systeemveranderingen in het centrumgebied: infrastructuur met innovatieve mobiliteitsvormen, energietransitie en tijdelijke energievoorziening.

PROGRAMMA BINNENSTAD

In 2018 verkennen we de contouren voor een Programma Binnenstad. We kijken naar hoe we de kracht van de binnenstad kunnen versterken, als economische motor en als woon- en vestigingsklimaat in een historische setting. We combineren dit met opgaven op het gebied van klimaatadaptatie, verduurzaming, mobiliteit, wonen, erfgoed en veiligheid. Inrichting, gebruik en beheer van de openbare ruimte en regie op ontwikkelingen in de binnenstad spelen een grote rol. Net als het behoud van monumenten en het meer zichtbaar maken van de rijke Bredase historie.
We brengen de diverse opgaven voor de binnenstad in beeld. Begin 2019 stellen we het voorstel op voor een Programma Binnenstad, inclusief een Visie Binnenstad.
In 2019 bieden we de Visie Binnenstad aan de raad aan. Deze gaat onderdeel uitmaken van de omgevingsvisie.

Oostflank
Voor de Oostflank van de binnenstad stelde de raad in mei 2018 het ambitiedocument Naar de aard van de middeleeuwse muur vast. Dit geeft de kaders voor kwaliteitsverbetering aan de oostzijde van de binnenstad door herinrichting van de openbare ruimte. Herinrichting biedt kansen voor de opgaven bij klimaatadaptatie, duurzaam stedelijk waterbeheer en biodiversiteit en streeft naar een attractieve openbare ruimte. Langs het traject ligt een aantal ontwikkellocaties. De herinrichting van de openbare ruimte stemmen we af op deze ontwikkelingen.
Concreet zien we in 2019 buiten:
-   verbouwing van de Houtmarktpassage en bijbehorende tijdelijke aanpassingen van de openbare ruimte
-   herinrichting van het Gasthuyspleintje tussen de 2 bouwblokken van Gasthuyspoort en volledige afronding van de transformatie van het voormalige Sociale Dienstkantoor.

Achter de schermen werken we aan:
-   herontwikkeling van het KPN-gebouw, bestemmingsplanprocedure
-   DO herinrichting Vlaszak en parkeerterrein Vlaszak/Beyerd
-   ontwikkeling van het perceel naast het Casino: Kloosterkazerne met Stadsgalerij.

PROGRAMMA GASTHUISVELDEN

Buurt aan het park, stad aan de Mark
De komende jaren ontstaat aan de zuidwest kant van de binnenstad een nieuwe buurt, Gasthuisvelden. Hier mocht je de afgelopen decennia alleen maar af en toe komen, als je gekeurd werd voor je dienstplicht of bij de rechtbank, de belastingdienst of het UWV moest komen. Een gesloten gebied, maar wel met veel geschiedenis. Voor de meeste Bredanaars een onbekende en daardoor onbeminde plek. Dat gaat veranderen! Met het vertrek van rechtbank, kadaster, belastingdienst, UWV en defensie op de Seelig kazerne komt een gebied vrij van 16 hectare. Na het Valkenberg en het Chassépark het 3e militaire gebied dat we aan de binnenstad toevoegen. Een even groot gebied ligt tussen de kazerne en de Haagdijk. Hier wonen 1.000 gezinnen en werken 100 ondernemers, die baat kunnen gaan hebben bij gebiedsontwikkeling. We maken hier samen met de stad een nieuw, aantrekkelijk, open en levendig deel van het stadscentrum met hoge verblijfskwaliteit. Een nieuw openbaar stuk binnenstad met een Seelig Park aan de rivier de Mark.

De Nieuwe Mark
Eén van de belangrijke onderdelen van het project Gasthuisvelden is doortrekken van de Nieuwe Mark. Het deel van de rivier aan de Markendaalseweg wordt uitgediept. Het 1e stuk van het nieuwe tracé gaat over het noordelijk deel van de Seeligkazerne, langs het oude Arsenaalsgebouw. Het 2e deel gaat verder aan de aan de andere kant van de Fellenoordstraat. Daar loopt het langs de bekende witte huisjes en komt uit in de singel bij de hoek Markendaalseweg/Vredenburchsingel. Vooral het zuidelijk deel van de kazerne bij de witte huisjes ondergaat een metamorfose. De rivier wordt daar op zijn breedst en kan bij hoog water in oppervlakte verdubbelen.

Programma ambities
Bij deze gebiedsontwikkeling kozen we voor een programma aanpak., De doelstelling is meervoudige waarde creatie: behalen van ruimtelijk-programmatische, financiële en maatschappelijke doelen, in co-creatie met ontwikkelaars, onderwijs, ondernemers en overheid.
De ambities van het programma zijn:
1. Aantrekkelijker (deel van het) stad(-scentrum). Met de ontwikkeling van de Gasthuisvelden hebben we de kans een bijdrage te leveren aan versterking van de economische structuur. Het stedelijk aanbod moet daarom verbreed (kwantiteit) en verdiept (kwaliteit) worden.
2. Meer verblijfskwaliteit. Het gaat hier over het 3e kazerneterrein binnen de Singels, in het centrum van de stad. Dit is een uitgelezen kans voor garnizoensstad Breda om een nieuwe en toch herkenbare binnenstedelijke verblijfskwaliteit toe te voegen. Het gebied ligt in beschermd stadsgezicht, heeft grote groene open ruimtes en een aantal beeldbepalende monumenten. Ppark en Mark horen hier bij.
3. Een betere omgeving. De ontwikkeling van het plangebied met alle ingrepen aan vastgoed- en openbare ruimte zal merkbaar zijn voor de directe omgeving. Uitgangspunt is dat de omgeving daar ook zijn voordeel mee moet kunnen doen. De veranderingen als gevolg van de gebiedsontwikkeling moeten een herkenbare verbetering zijn voor de korte en lange termijn en kansen triggeren voor de omgeving.

Mijlpalen 2019
-   definitief ontwerp voor realisatie rivier Mark, besluitvorming gemeenteraad 2018
-   opening MBO scholengemeenschap de Rooi Pannen op voormalige kazerne Scheeflig noord
-   afronden bestemmingsplan procedure herontwikkeling UWV-locatie, akkoord anterieure overeenkomst 2018
-   ontwikkel- en realisatie strategie voormalige Kadasterlocatie en omgeving, samen met eigenaar BPD
-   toekomstvisie Scheeflig-zuid, samen met Rijksvastgoedbedrijf
-   Result Aten participate reject Community Design Seelig Park i.s.m. Avans en NHTV
-   continueren tijdelijke verhuur voormalige belastingkantoor onder de naam De Teruggave
-   ontwikkel- en realisatie strategie rechtbank (en omgeving), samen met vastgoedeigenaren Van de Vorm en Holland Housing Fund
-   visie op energietransitie plangebied en aanliggende wijk Fellenoord, samen met woningbouwcorporaties
-   continueren van actieve consultatie, participatie en placemaking in alle projecten.